زخم روده یا کولیت اولسرو
کولیت اولسرو عبارت است از یک بیماری التهابی مزمن و جدی روده بزرگ که طی آن در روده بزرگ زخم هایی به وجود می آید و بیمار دچار اسهال خونی می شود. نواحی زخمی التهاب نیز دارند و ممکن است آبسه هایی در بافت دیواره داخلی روده بزرگ پدید آورند. امکان دارد کولیت اولسرو با بعضی از عفونت های باکتریایی روده بزرگ اشتباه گرفته شود. این بیماری در هر سنی و در هر دو جنس می تواند رخ دهد، اما در خانم های 40-15 ساله شایع تر است .
علایم شایع
علایم اولیه عبارتند از:
درد در سمت چپ شکم که با اجابت مزاج بهتر می شود.
دوره های اسهال خونی همراه با مخاط ، که بین آنها بیمار علامتی ندارد. علایم به هنگام حمله حاد عبارتند از:
افزیش اسهال خونی (تا 20-10 بار اجابت مزاج در روز)
دل پیچه و درد شدید در اطراف راست روده
عرق ریزش
تهوع
بی اشتهایی و کاهش وزن
کم آب شدن بدن
نفخ شکم
تب حتی تا حد 40 درجه سانتیگراد
علل
ناشناخته است . عوامل ژنتیکی ، عفونی ، ایمنی ، و روانی همگی پیشنهاد شده اند.
عوامل افزایش دهنده خطر
سابقه خانوادگی کولیت اولسرو
پیشگیری
روشی خاصی برای پیشگیری وجود ندارد.
عواقب مورد انتظار
گاهی با جراحی خوب می شود. اما اگر نتوان آن را با جراحی خوب کرد، علایم آن را می تواند با درمان کنترل کرد.
عوارض احتمالی
خونریزی به حدی که زندگی را در خطر اندازد، گسترش زخم در تمام ضخامت دیواره روده بزرگ ، یا التهاب پرده پوشاننده حفره شکم (همگی به هنگام حمله حاد)
سوءتغذیه ، تحلیل رفتن بدن ، یا ناتوانی مزمن
التهاب مفاصل ، چشم ها، و پوست
سرطان روده بزرگ ؛ خطر بروز سرطان روده بزرگ در کسانی که کولیت اولسرو دارند بیشتر است .
مسمومیت خون که زندگی را به خطر می اندازد.
درمان
اصول کلی
– امکان دارد آزمایشات تشخیصی شامل موارد زیر باشد: آزمایش مدفوع و خون ؛ عکس برداری از روده بزرگ با تنقیه باریم و اشعه ایکس ؛ سیگموییدوسکوپی (روش برای بررسی راست روده و قسمت پایینی روده بزرگ ) با وسیله ای که سر آن منبع نوع قرار دارد)؛ و نمونه برداری از دیواره داخلی روده بزرگ
– درمان با توجه به شدت و وسعت التهاب ، پاسخ به درمان های قبلی ، و تأثیر بیماری بر زندگی فرد انجام می گیرد. روش های درمانی عبارتند از: تجویز دارو؛ جراحی برای برداشتن روده بزرگ دچار بیماری ؛ و پرهیزهای غذایی
– بستری شدن در بیمارستان به هنگام بروز دوره های اسهال خونی شدید
– برای کاهش دل پیچه ، می توان یک شیشه آب داغ ، حوله گرم و مرطوب ، یا یک بالش گرم را روی شکم گذاشت .
داروها
از آسپیرین استفاده نکنید. این دارو باعث افزایش خطر خونریزی می شود.
داروی ضداسهال برای علایم خفیف
سولفاسالازین یا داروهای مشابه برای علایم متوسط
تنقیه دارو
داروهای کورتیکواستروئیدی برای موارد شدید
داروهای سرکوب کننده ایمنی برای بیماری مزمن
فعالیت
به هنگام حمله حاد بیماری ، استراحت در رختخواب ممکن است ضروری باشد. البته به محض رو به بهبود گذاشتن علایم ، فعالیت عادی خود را از سر گیرید.
رژیم غذایی
ممکن است نیاز به مصرف مکمل های ویتامینی و معدنی وجود داشته باشد.
اگر دل پیچه دارید، سبزیجات و میوه ها را به صورت کنسرو یا کمپوت مصرف کنید. از خوردن سبزیجات و میوه های خام خودداری کنید.
اگر اسهال وجود دارد، باید از خوردن غذاهای پرفیبر و مواد تحریک کننده روده (غذاهای پر ادویه ، کافئین و الکل ) خودداری شود.
امکان دارد نیاز به مصرف آهن وجود داشته باشد.
اگر دچار عدم تحمل به لاکتوز هستید، از خوردن محصولات لبنی خودداری کنید.
در این شرایط به پزشک خود مراجعه نمایید
اگر شما یا یکی از اعضای خانواده تان علایم کولیت اولسرو را دارید.
– اگر شما دچار تب و لرز شوید.
– اگر دفعات اجابت مزاج یا خونریزی زیاد شود.
– اگر شکم متسع شود.
– زردی چشم ها و پوست و تیره شدن ادرار
– اگر استفراغ شروع شود یا درد شکم افزایش یابد.
علایم شایع
علایم اولیه عبارتند از:
درد در سمت چپ شکم که با اجابت مزاج بهتر می شود.
دوره های اسهال خونی همراه با مخاط ، که بین آنها بیمار علامتی ندارد. علایم به هنگام حمله حاد عبارتند از:
افزیش اسهال خونی (تا 20-10 بار اجابت مزاج در روز)
دل پیچه و درد شدید در اطراف راست روده
عرق ریزش
تهوع
بی اشتهایی و کاهش وزن
کم آب شدن بدن
نفخ شکم
تب حتی تا حد 40 درجه سانتیگراد
علل
ناشناخته است . عوامل ژنتیکی ، عفونی ، ایمنی ، و روانی همگی پیشنهاد شده اند.
عوامل افزایش دهنده خطر
سابقه خانوادگی کولیت اولسرو
پیشگیری
روشی خاصی برای پیشگیری وجود ندارد.
عواقب مورد انتظار
گاهی با جراحی خوب می شود. اما اگر نتوان آن را با جراحی خوب کرد، علایم آن را می تواند با درمان کنترل کرد.
عوارض احتمالی
خونریزی به حدی که زندگی را در خطر اندازد، گسترش زخم در تمام ضخامت دیواره روده بزرگ ، یا التهاب پرده پوشاننده حفره شکم (همگی به هنگام حمله حاد)
سوءتغذیه ، تحلیل رفتن بدن ، یا ناتوانی مزمن
التهاب مفاصل ، چشم ها، و پوست
سرطان روده بزرگ ؛ خطر بروز سرطان روده بزرگ در کسانی که کولیت اولسرو دارند بیشتر است .
مسمومیت خون که زندگی را به خطر می اندازد.
درمان
اصول کلی
– امکان دارد آزمایشات تشخیصی شامل موارد زیر باشد: آزمایش مدفوع و خون ؛ عکس برداری از روده بزرگ با تنقیه باریم و اشعه ایکس ؛ سیگموییدوسکوپی (روش برای بررسی راست روده و قسمت پایینی روده بزرگ ) با وسیله ای که سر آن منبع نوع قرار دارد)؛ و نمونه برداری از دیواره داخلی روده بزرگ
– درمان با توجه به شدت و وسعت التهاب ، پاسخ به درمان های قبلی ، و تأثیر بیماری بر زندگی فرد انجام می گیرد. روش های درمانی عبارتند از: تجویز دارو؛ جراحی برای برداشتن روده بزرگ دچار بیماری ؛ و پرهیزهای غذایی
– بستری شدن در بیمارستان به هنگام بروز دوره های اسهال خونی شدید
– برای کاهش دل پیچه ، می توان یک شیشه آب داغ ، حوله گرم و مرطوب ، یا یک بالش گرم را روی شکم گذاشت .
داروها
از آسپیرین استفاده نکنید. این دارو باعث افزایش خطر خونریزی می شود.
داروی ضداسهال برای علایم خفیف
سولفاسالازین یا داروهای مشابه برای علایم متوسط
تنقیه دارو
داروهای کورتیکواستروئیدی برای موارد شدید
داروهای سرکوب کننده ایمنی برای بیماری مزمن
فعالیت
به هنگام حمله حاد بیماری ، استراحت در رختخواب ممکن است ضروری باشد. البته به محض رو به بهبود گذاشتن علایم ، فعالیت عادی خود را از سر گیرید.
رژیم غذایی
ممکن است نیاز به مصرف مکمل های ویتامینی و معدنی وجود داشته باشد.
اگر دل پیچه دارید، سبزیجات و میوه ها را به صورت کنسرو یا کمپوت مصرف کنید. از خوردن سبزیجات و میوه های خام خودداری کنید.
اگر اسهال وجود دارد، باید از خوردن غذاهای پرفیبر و مواد تحریک کننده روده (غذاهای پر ادویه ، کافئین و الکل ) خودداری شود.
امکان دارد نیاز به مصرف آهن وجود داشته باشد.
اگر دچار عدم تحمل به لاکتوز هستید، از خوردن محصولات لبنی خودداری کنید.
در این شرایط به پزشک خود مراجعه نمایید
اگر شما یا یکی از اعضای خانواده تان علایم کولیت اولسرو را دارید.
– اگر شما دچار تب و لرز شوید.
– اگر دفعات اجابت مزاج یا خونریزی زیاد شود.
– اگر شکم متسع شود.
– زردی چشم ها و پوست و تیره شدن ادرار
– اگر استفراغ شروع شود یا درد شکم افزایش یابد.
منبع : niksalehi
