عفونت زخم پس از جراحى




عفونت زخم بعد از جراحى به‌دنبال آلودگى باکتریال در حین جراحى یا پس از آن روى مى‌دهد. معمولاً عفونت محدود به بافت زیرجلدى مى‌باشد.

زخم‌هاى جراحى را مى‌توان به چهار دسته تقسیم کرد:

۱. تمیز (بدون هیچ آلودگى از منبع خارجى یا داخلى)

۲. کمى آلوده (تمیز - آلوده)

۳. شدیداً آلوده

۴. عفونى (که ضمن جراحى در آن عفونت واضح مشاهده مى‌شود). میزان عفونت در موارد تمیز، حدود ۵/۱% مى‌باشد. زخم‌هاى تمیز - آلوده (مانند آنچه در جراحى معده یا کیسه صفرا به‌وجود مى‌آید)، حدود ۵% - ۲ عفونى مى‌شوند. در زخم‌هاى شدیداً آلوده، مانند زخم‌هاى جراحى کولون غیرآماده و جراحى‌هاى اورژانس خونریزى یا پرفوراسیون روده، ۳۰% - ۵ احتمال عفونت وجود دارد.

خطر ایجاد عفونت را مى‌توان با دادن یک نمره به‌هریک از موارد زیر با دقت بیشترى ارزیابى نمود (”نمره‌بندى SENIC“)

۱. جراحى شکمی،

۲. زمان جراحى بیش از ۲ ساعت،

۳. جراحى آلوده و

۴. تشخیص سه مورد عفونت، به‌جز عفونت زخم. جمع نمرات برابر با صفر، نشان‌دهنده ریسک ۱%، و نمرات ۱، ۲، ۳و ۴ به‌ترتیب نشان‌دهنده ریسک ۳%، ۸%، ۱۷% و ۲۸% مى‌باشند.

حساسیت بیمار با فشار اکسیژن در زخم جراحى به‌صورت معکوس با نمره‌بندى بالا رابطه دارد. میزان پرفیوژن، محیطى شدیداً اهمیت داشته، مى‌توان آن را در بالین با توجه به سرعت بازگشت خون مویرگى در پیشانى (کمتر از ۵/۱ ثانیه) و پاتلا (کمتر از ۵ ثانیه)، تغییرات وضعیتى در نبض و فشار خون (نباید تغییرى وجود داشته باشد)، تورگور کرهٔ چشم و تشنگی، تخمین زد. برخلاف نظر عموم، برون‌ده ادرارى با شیوع عفونت زخم ارتباط ناچیزى دارد. از برند هایی که در زمینه آر اند دی زخم بسیار فعال بوده از لوهمن روشه میتوان نام برد

 

 یافته‌هاى کلینیکى

اولین علامت، معمولاً تب مى‌باشد، در صورت وجود تب بعد از عمل، معاینهٔ زخم ضرورى است. ممکن است بیمار از درد زخم شکایت کند. زخم به‌ندرت شدیداً ملتهب به‌نظر مى‌رسد، ولى ادم ممکن است واضح باشد، زیرا در این حالت بخیه‌ها محکم مى‌شوند.

 

 پیشگیرى

سه راه اصلى در پیشگیرى عفونت وجود دارند:

۱. جراحى دقیق، ملایم و تمیز

۲. کاهش آلودگى

۳. تقویت مکانیسم‌هاى دفاعى بیمار

تعداد صحیح بخیه‌ها، کمترین تعدادى است که مى‌تواند این اهداف را تأمین نماید. از آنجائى که بخیه‌ها بافت را مختنق مى‌کنند، باید تا جائى که نیاز دو لبهٔ بافت براى نزدیک‌شدن به‌هم اجازه مى‌دهد، شل زده شوند. بخیه‌هاى زیر جلد باید به‌ندرت به‌کار روند. استفاده از چسب پوستى به‌جاى بخیه یا منگنه باعث کاهش میزان عفونت، به‌خصوص در زخم‌هاى آلوده مى‌گردد.

بهتر است که زخم‌هاى شدیداً آلوده که در آنها احتمال عفونت وجود دارد، در ابتدا باز گذاشته شده، با بستن اولیه به‌طریقه تأخیرى درمان شوند. این بدان معنى است که لایه‌هاى عمقى در زمانى که پوست و زیرجلد باز گذاشته و روى آنها گاز استریل قرار داده شده است، بسته مى‌شوند..زخم‌ باید در روز چهارم یا پنجم بازدید و در صورت عدم وجود آثار عفونت،پانسمان زخم بستر (ترجیحاً توسط چسب‌هاى پوستی) بسته شود.می توانید از پماد آلفا هم استفاده کنید

 

 درمان

درمان اصلى عفونت استقرار یافته زخم، باز کردن زخم و درناژ مى‌باشد. مگر در صورتى‌که عفونت مهاجم باشد، آنتى‌بیوتیک‌ها ضرورت ندارند.

منبع